Theo Tiến sĩ Võ Văn Chi, đỗ quyên (đỗ quyên đỏ) tên khoa học là Rhododendron simsii Planch, thuộc họ Ericaceae. Cây này thường mọc trong rừng. Nở hoa từ tháng 2 – 4, quả chính từ tháng 8 – 10. Có thể tìm thấy đỗ quyên ở Lào Cai, Quảng Trị, Hà Tĩnh, Kon Tum và Thừa Thiên – Huế.
Hoa được hái vào mùa xuân, lá vào hè thu và rễ quanh năm. Đông Y dùng hoa – lá – rễ – hạt để làm thuốc dùng tươi hoặc phơi khô. Hoa đỗ quyên có tính ấm, vị chua ngọt có tác dụng hòa huyết, khư phong thấp và điều kinh. Lá vị chua, tính bình có tác dụng thah nhiện, chỉ huyết và giải độc. Rễ có tính ấm, vị chua ngọt, tác dụng hòa khí chỉ huyết, khư phong chỉ thống.
Hoa đỗ quyên. (Ảnh: wiki-travel)
Thông thường, hoa, quả và rễ đổ quyên được dùng để hỗ trợ điều trị bệnh phụ khoa như: kinh nguyệt không đều, băng lậu, bể kinh. Bên cạnh đó còn trị phong thấp sưng đau, thổ huyết, trĩ xuất huyết, chảy máu mũi. Lá có khả năng trị mụn nhọt sưng lở, mề đay.
Ngoài ra, đỗ quyên có lợi ích trong việc giúp giảm đau, tác dụng đối với tim mạch làm giảm nhịp tim và hạ huyết áp. Đặc biệt hoa rất độc với người và côn trùng. Do đó cần sử dụng liều lượng theo khuyến cáo trong việc điều trị bệnh với hoa đỗ quyên. Lưu ý, rễ và lá không có khả năng diệt côn trùng.
Đòn ngã buốt đau
Cho 10g hạt rang giòn tán thành bột. Uống 1.5g mỗi lần với nước gạo hoặc rượu trắng.
Vết thương ngoài mắt sưng đỏ
Dùng lượng vừa đủ hoa và lá non đem rửa sạch, giã nát và thêm chút sữa người, dùng để đắp ngoài chỗ đau.
Mề đay
Dùng một lượng vừa đủ hoa, lá tươi đem sắc nước cùng với ké đầu ngựa, thiên lý quang. Sau đó rưới lên vùng da bị mề đay điều trị bệnh.
Ngoại thương xuất huyết
Dùng lượng vừa đủ hoa, lá tươi giã nát đắp ngoài vết thương.
Kinh nguyệt không đều, lưng bụng đau buốt, nước kinh trong đặc
Dùng 30g mỗi loại hải kim sa và rễ đỗ quyên, ô dược 15g. Đem sắc nước uống trước kỳ kinh 5 ngày. Sử dụng liên tục từ 3 – 5 ngày, mỗi ngày 1 thang.
Bạch đời
Mỗi loại 15g rễ hàm ếch, rễ đỗ quyên đem sắc nước và bỏ bã để uống. Đặc biệt nên dùng nước luộc thịt lợn để uống thuốc. Dùng liên tục 3 -5 ngày, mỗi ngày 1 thang.
Rễ cây đỗ quyên. (Ảnh: caycanhvietnam)
Hoài Ngân (Theo vnexpress)
