Theo tổ chức chống loãng xương quốc tế (IOF), tại việt nam cứ mỗi 1/3 phụ nữ và 1/8 đàn ông trên 50 tuổi bị ảnh hưởng bởi bệnh loãng xương.
Triệu chứng và nguyên nhân
Loãng xương là quá trình hao hụt xương hay còn gọi là mất xương theo thời gian. Quá trình này diễn ra mỗi ngày một ít và chúng ta khó có thể nhận ra lúc ban đầu. Đặc trưng bởi bệnh diễn biến thầm lặng, không có dấu hiệu nhận biết rõ ràng, mọi thứ trở nên mơ hồ và không gây đau. Chính vì vậy bệnh thường được phát hiện muộn.
Một khi xương bị suy yếu do các tế bào hủy xương phát triển mạnh (đặc biệt những người có độ tuổi trên 40), bạn có thể thấy các dấu hiệu và triệu chứng rõ ràng dần lên như:
- Đau lưng do đốt sống bị gãy hay bị sập.
- Đau nhứt các đầu xương, dễ dàng gãy xương hơn dự kiến.
- Mất dần chiều cao theo thời gian và thường đi kèm với bệnh thoái hóa khớp.
- Đau cột sống khi cúi xuống hoặc đau các cơ bên bạnh cột sống.
- Thường bị chuột rút, cao huyết áp hoặc đau nhứt toàn thân.
So sánh cấu trúc xương (Nguồn: benhcoxuongkhop)
Nguyên nhân dẫn đến bệnh loãng xương do tỷ lệ xương cũ bị phá vỡ nhanh hơn tốc độ phát triển xương mới khi trên 20 tuổi. Khi chụp X-quang hoặc khám lâm sàn có thể dễ dàng nhập thấy hiện tượng loãng xương. Để đo mật độ xương khi T-score ≤ 2.5 có nghĩa đã bị loãng xương.
Loãng xương làm suy yếu xương (Nguồn: Drugs.com)
Các yếu tố rủi ro
Một số yếu tố ảnh hưởng từ nhiều khía cạnh khác nhau làm tăng khả năng phát triển bệnh loãng xương như độ tuổi, lối sống và cách điều trị. Bên cạnh đó, một vài nguy cơ không nằm trong tầm kiểm soát như:
- Nữ giới có nhiều khả năng loãng xương hơn nam giới, thường gặp nhất ở độ tuổi mãn kinh.
- Độ tuổi càng lớn nguy cơ mắc bệnh càng cao.
- Người da trắng hoặc người châu Á có nguy cơ mắc bệnh lớn.
- Tiền sử gia đình có người mắc bệnh cũng là yếu tố không thể tránh khỏi.
- Người có cơ thể nhỏ nhắn có khả năng mắc bệnh cao hơn khi có tuổi.
- Một vài rủi ro khi trượt chân, bước hụt cầu thang hoặc vấp ngã.
- Nồng độ hormon không ổn định có xu hướng làm suy yếu xương hoặc các vấn đề về tuyến giáp.
Bên cạnh đó, việc lựa cho thức ăn cũng là một yếu tố quan trọng trong việc bổ sung canxi cho xương. Khả năng xảy ra với những người có lượng canxi thấp, rối loạn ăn uống và phẩu thuật đường tiêu hóa. Ảnh hưởng phụ khi dùng thuốc trong thời gian dài như điều trị động kinh, trào ngược dạ dày, ung thư hay thải ghép. Tỷ lệ loãng xương cao hơn đối với người gặp một số bệnh nhất định, bao gồm: viêm đường ruột, ung thư, thận hoặc gan, u tủy và viêm khớp dạng thấp.
Gãy xương cũng là bệnh “đột quỵ” của loãng xương. Có lối sống ít vận động và hay giành nhiều thời gian ngồi sẽ mắc bệnh loãng xương cao hơn những người hoạt động. Ngoài ra, sử dụng chất kích thích trong thời gian dài như thuốc lá và rượu bia góp phần làm suy yếu xương.
Gãy xương nén (Nguồn: Drugs.com)
Cách phòng ngừa và điều trị loãng xương
Chi phí điều trị bệnh loãng xương tiêu tốn khá nhiều tiền và gần như tương đương với bệnh đái tháo đường. Phòng ngừa loãng xương là phương pháp tốt nhất để duy trì xương chắc khỏe với những cách sau đây:
- Cung cấp thực phẩm thiết yếu hàng ngày giúp xương khỏe mạnh như cá, sữa, trứng, …
- Thường xuyên vận động kết hợp tập thể dục như chạy bộ, đạp xe, cử tạ hoặc nhãy múa.
- Tránh xử dụng các chất kích thích đặc biệt là thuốc lá và các chất có cồn.
- Đến các trung tâm, phòng khám kiểm tra định kỳ để có biện pháp điều trị hợp lý.
Theo Drugs, khi phát hiện loãng xương, đàn ông và phụ nữ có thể sử dụng các loại thuốc điều trị phổ biến nhất là bisphosphonates. Ví dụ như: Alendronate (Fosamax), Risedronate (Actonel, Atelvia), Ibandronate (Boniva), Zoledronic acid (Reclast). Đi kèm với việc dùng thuốc sẽ có tác dụng phụ bao gồm buồn nôn, đau bụng.
Hoài Ngân
